Bạn đã bao giờ tự hỏi vì sao ăn trễ khiến bụng khó chịu, hoặc vì sao thường xuyên bỏ bữa lại dẫn đến đầy hơi, rối loạn đại tiện? Câu trả lời nằm ở đồng hồ sinh học – một cơ chế tự nhiên điều khiển gần như mọi hoạt động trong cơ thể, đặc biệt là hệ tiêu hóa. Khi bạn ăn uống đúng lúc, cơ thể sẽ phản ứng tích cực, hấp thu tốt hơn và hạn chế các bệnh lý đường ruột. Ngược lại, nếu nhịp sinh học bị rối loạn, dạ dày – ruột cũng “kháng cự”, gây nên hàng loạt vấn đề tiêu hóa.
Hãy cùng TS BS CKII Nguyễn Thị Thanh Hương – Chủ nhiệm khoa Lão Bệnh viện Y học cổ truyền Quân đội Trung Ương – cố vấn chuyên môn của Dược phẩm Tuệ Tĩnh khám phá mối liên hệ mật thiết giữa đồng hồ sinh học và hệ tiêu hóa, để hiểu vì sao ăn đúng giờ chính là liều thuốc quý cho đường ruột khỏe mạnh.
Đồng hồ sinh học là gì và vì sao cơ thể cần nó?
Đồng hồ sinh học (circadian rhythm) là một cơ chế nội sinh, vận hành theo chu kỳ 24 giờ, điều phối hầu hết các hoạt động sống như: ngủ – thức, tiết hormone, huyết áp, nhiệt độ cơ thể, và đặc biệt là quá trình tiêu hóa – trao đổi chất.
Cơ chế này chịu ảnh hưởng từ ánh sáng, thời gian ăn uống, thói quen sinh hoạt. Nếu bạn sinh hoạt theo một lịch trình đều đặn, đồng hồ sinh học hoạt động trơn tru. Nhưng nếu bạn thường xuyên thức khuya, ăn uống thất thường hoặc làm việc ca đêm – nhịp sinh học sẽ rối loạn, kéo theo nhiều hệ lụy cho sức khỏe.
Hệ tiêu hóa cũng có “giờ giấc làm việc” riêng
Không phải ngẫu nhiên mà bác sĩ thường khuyên nên ăn sáng trước 8h, ăn tối trước 19h. Dưới đây là chu trình hoạt động của hệ tiêu hóa theo đồng hồ sinh học:
- 5h – 7h sáng: Ruột già hoạt động mạnh, thúc đẩy nhu động ruột → thời điểm lý tưởng để đi đại tiện.
- 7h – 9h sáng: Dạ dày hoạt động tích cực, tiết acid tiêu hóa tốt → nên ăn sáng đầy đủ, giàu năng lượng.
- 9h – 11h: Tụy và ruột non xử lý thức ăn → giúp hấp thu chất dinh dưỡng hiệu quả.
- 13h – 15h: Gan và mật tiết dịch tiêu hóa, xử lý chất béo từ bữa trưa.
- 19h – 21h: Dạ dày chuẩn bị giảm hoạt động → nên ăn tối nhẹ, dễ tiêu.
- Sau 22h: Hệ tiêu hóa bước vào “chế độ nghỉ” → ăn khuya sẽ gây ứ đọng, đầy hơi, khó tiêu.
Như vậy, hệ tiêu hóa không hoạt động hiệu quả cả ngày, mà chỉ hiệu quả ở những khung giờ cụ thể. Ăn sai thời điểm, dù là thực phẩm tốt, cơ thể vẫn không hấp thu hết – thậm chí còn gây hại.
Rối loạn nhịp sinh học – đường ruột kêu cứu
Khi bạn thường xuyên bỏ bữa, ăn trễ, ngủ muộn hoặc làm việc ca đêm, đồng hồ sinh học bị đảo lộn, khiến:
- Acid dạ dày tiết sai thời điểm → gây trào ngược, ợ chua, đau thượng vị.
- Nhu động ruột bất thường → táo bón hoặc tiêu chảy xen kẽ.
- Hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng → đầy hơi, rối loạn đại tiện, hội chứng ruột kích thích (IBS).
- Dạ dày không được nghỉ ngơi → dễ hình thành viêm loét dạ dày – tá tràng.
- Tích tụ độc tố do chậm thải phân → tăng nguy cơ viêm đại tràng mạn, polyp đại tràng.
Đặc biệt, các nghiên cứu gần đây cho thấy: vi khuẩn đường ruột cũng hoạt động theo nhịp sinh học. Khi đồng hồ sinh học rối loạn, hệ vi sinh bị phá vỡ, hại khuẩn sinh sôi, lợi khuẩn suy giảm – kéo theo hàng loạt vấn đề miễn dịch và chuyển hóa.
Ăn uống đúng giờ – bí quyết đơn giản để tiêu hóa khỏe mạnh
Nếu bạn đang gặp các vấn đề như: ăn không tiêu, đầy bụng, đi ngoài thất thường… hãy bắt đầu từ việc điều chỉnh đồng hồ sinh học bằng cách:
Ăn uống theo giờ “vàng”
- Sáng (7h–8h): Ăn bữa sáng đủ đạm, chất xơ, vitamin – giúp kích hoạt hệ tiêu hóa cho cả ngày.
- Trưa (11h30–13h): Ăn đầy đủ dưỡng chất, nhưng không quá no.
- Tối (18h–19h): Ăn nhẹ, hạn chế dầu mỡ, thức ăn lên men hoặc cay nóng.
Ngủ – nghỉ đúng giờ
- Ngủ trước 23h, không ăn sau 21h, giúp hệ tiêu hóa được “nghỉ ngơi”.
- Tránh thức khuya, ăn khuya vì dạ dày lúc này hoạt động kém, dễ gây tích tụ độc tố.
Tăng cường lợi khuẩn – chất xơ
- Bổ sung probiotics (sữa chua, men vi sinh, thực phẩm lên men tự nhiên).
- Ăn nhiều rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây ít đường để nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột.
Giữ tinh thần thoải mái
- Stress, căng thẳng cũng làm rối loạn đồng hồ sinh học. Hãy tập thiền, yoga, vận động nhẹ sau bữa ăn để hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.
Ruột khỏe không nhờ thuốc, mà nhờ đúng giờ
“Ăn uống đúng giờ” tưởng chừng là điều đơn giản, nhưng lại là nền tảng cốt lõi cho một hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Khi đồng hồ sinh học vận hành trơn tru, dạ dày, ruột và gan mật đều hoạt động hài hòa – giúp hấp thu tốt, tiêu hóa nhẹ nhàng và loại bỏ độc tố tự nhiên.
Nếu bạn đang gặp vấn đề tiêu hóa kéo dài, hãy xem lại nhịp sống, thói quen sinh hoạt và giờ giấc ăn uống của mình. Một vài điều chỉnh nhỏ hôm nay, có thể là bước ngoặt lớn cho sức khỏe đường ruột trong tương lai.
IBS Tuệ Tĩnh đặc biệt phù hợp với người thường xuyên bị rối loạn tiêu hóa, đi ngoài thất thường, đau bụng sau ăn hoặc nhạy cảm với thức ăn lạ.
Người làm việc căng thẳng, ăn uống thất thường, ngủ không đủ giấc – những yếu tố góp phần kích hoạt triệu chứng IBS – nên dùng sản phẩm như một liệu pháp hỗ trợ lâu dài.
Sản phẩm cũng rất phù hợp với dân văn phòng, người ngồi nhiều, ít vận động – đối tượng dễ bị chậm tiêu, đầy hơi, táo bón hoặc rối loạn đại tràng chức năng.
Không ít người đã lựa chọn dùng IBS Tuệ Tĩnh như một giải pháp chăm sóc tiêu hóa dài hạn – nhờ tính an toàn và tác dụng ổn định, không lệ thuộc thuốc.
Liên hệ ngay tổng đài miễn cước 1800 2295 hoặc truy cập website để đặt hàng ngay nhé!
