Trong cuộc sống hiện đại, hệ tiêu hóa thường xuyên phải đối mặt với nhiều yếu tố gây hại như chế độ ăn uống không hợp lý, stress kéo dài, lạm dụng thuốc kháng sinh… những yếu tố này khiến cơ thể dễ bị rối loạn tiêu hóa, đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy hoặc táo bón. Một trong những giải pháp được nhiều chuyên gia sức khỏe khuyên dùng hiện nay chính là probiotics – lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa.
Vậy probiotics là gì? Tại sao chúng lại được xem là “bí quyết vàng” cho một hệ tiêu hóa khỏe mạnh? Hãy cùng PGS.TS.BS.TTUT. Nguyễn Quang Duật – cố vấn chuyên môn của Dược phẩm Tuệ Tĩnh tìm hiểu nhé!
Probiotics là gì?
Probiotics là các vi sinh vật sống có lợi, khi được bổ sung với một lượng thích hợp sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là cho hệ tiêu hóa. Probiotics thường là các chủng vi khuẩn thuộc nhóm lactobacillus, bifidobacterium và một số nấm men như saccharomyces boulardii.
Những lợi khuẩn này tồn tại tự nhiên trong đường ruột và đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc cân bằng hệ vi sinh vật, hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh.
Vai trò của probiotics đối với hệ tiêu hóa
Cân bằng hệ vi sinh đường ruột
Trong đường ruột của con người có hàng nghìn tỷ vi khuẩn khác nhau sinh sống. Khi hệ vi sinh này mất cân bằng (ví dụ do dùng kháng sinh hoặc ăn uống kém lành mạnh), các vi khuẩn có hại có thể phát triển mạnh mẽ, gây nên các vấn đề như tiêu chảy, viêm ruột, hội chứng ruột kích thích (IBS)…
Probiotics giúp duy trì sự cân bằng này bằng cách ức chế sự phát triển của vi khuẩn có hại, đồng thời tăng cường vi khuẩn có lợi trong đường ruột.
Tăng cường tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng
Probiotics hỗ trợ quá trình phân giải và hấp thu dinh dưỡng, đặc biệt là lactose (một loại đường có trong sữa). Với những người không dung nạp lactose, bổ sung probiotics có thể giúp giảm các triệu chứng như đầy bụng, tiêu chảy sau khi uống sữa.
Ngoài ra, probiotics cũng hỗ trợ cơ thể hấp thu vitamin và khoáng chất tốt hơn, nhất là vitamin nhóm b, canxi, magie và sắt.
Phòng ngừa và điều trị rối loạn tiêu hóa
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng probiotics giúp rút ngắn thời gian tiêu chảy, đặc biệt là tiêu chảy do nhiễm khuẩn hoặc do kháng sinh. Với những người bị táo bón mạn tính, bổ sung probiotics giúp tăng số lần đi tiêu, làm mềm phân và giảm khó chịu.
Giảm triệu chứng của hội chứng ruột kích thích (IBS)
Hội chứng ruột kích thích là bệnh lý mạn tính gây đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài mà không tìm thấy tổn thương thực thể. Probiotics có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng IBS nhờ khả năng điều hòa nhu động ruột và giảm viêm.
Những nguồn cung cấp probiotics tự nhiên
Probiotics có thể được bổ sung từ thực phẩm hoặc dạng viên uống, nhưng ưu tiên hàng đầu vẫn là từ thực phẩm tự nhiên. Dưới đây là một số thực phẩm giàu probiotics mà bạn nên thêm vào chế độ ăn hàng ngày:
Sữa chua
Sữa chua là nguồn probiotics quen thuộc và dễ tiếp cận nhất. Các chủng vi khuẩn thường gặp trong sữa chua là lactobacillus acidophilus và bifidobacterium bifidum. Nên chọn loại sữa chua không đường hoặc ít đường để tối ưu hiệu quả.
Sữa chua uống lên men (kefir)
Kefir là một loại sữa lên men có nguồn gốc từ vùng kavkaz, chứa nhiều chủng probiotics hơn cả sữa chua thông thường. Ngoài lợi khuẩn, kefir còn cung cấp protein, canxi và vitamin b12.
Dưa cải muối, kim chi
Các loại rau củ lên men như dưa cải, kim chi, củ cải muối… chứa lượng probiotics phong phú. Tuy nhiên, nên chú ý chọn loại lên men tự nhiên, không sử dụng giấm hoặc chất bảo quản để đảm bảo lợi khuẩn không bị tiêu diệt.
Miso và natto (đậu nành lên men)
Đây là các món ăn truyền thống nhật bản giàu probiotics, đặc biệt là bacillus subtilis. Chúng không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn có tác dụng chống viêm và hỗ trợ miễn dịch.
Bổ sung probiotics như thế nào cho đúng cách?
Chọn loại probiotics phù hợp
Không phải loại probiotics nào cũng có tác dụng giống nhau. Mỗi chủng lợi khuẩn sẽ mang lại hiệu quả khác nhau với từng tình trạng tiêu hóa cụ thể. Ví dụ:
Lactobacillus rhamnosus gg: hiệu quả trong điều trị tiêu chảy.
Bifidobacterium infantis: hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích.
Saccharomyces boulardii: giảm tiêu chảy do kháng sinh và nhiễm khuẩn.
Nên tham khảo ý kiến chuyên gia để chọn đúng sản phẩm.
Duy trì đều đặn mỗi ngày
Việc bổ sung probiotics cần được duy trì đều đặn hàng ngày mới có thể mang lại hiệu quả bền vững. Nếu chỉ sử dụng ngắt quãng hoặc khi đã có vấn đề tiêu hóa, hiệu quả sẽ giảm đi đáng kể.
Kết hợp với prebiotics
Prebiotics là chất xơ hòa tan không tiêu hóa được, có vai trò là “thức ăn” cho probiotics. Khi kết hợp cả hai, ta gọi là synbiotics – giúp tăng hiệu quả sinh tồn và hoạt động của lợi khuẩn trong đường ruột. Một số thực phẩm giàu prebiotics: chuối, tỏi, hành, atiso, yến mạch…
Những ai nên bổ sung probiotics?
- Người hay bị rối loạn tiêu hóa (đầy hơi, tiêu chảy, táo bón…)
- Người đang hoặc sau khi dùng kháng sinh
- Người mắc hội chứng ruột kích thích (ibs)
Trẻ em, người già có hệ tiêu hóa yếu
Người ăn uống kém, thiếu chất xơ
Một số lưu ý khi sử dụng probiotics
Không uống cùng nước nóng hoặc thực phẩm nóng: nhiệt độ cao có thể tiêu diệt lợi khuẩn.
Không lạm dụng: dù probiotics có lợi nhưng dùng quá nhiều có thể gây đầy bụng, chướng hơi ở một số người.
Thận trọng với người suy giảm miễn dịch: nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng nếu có bệnh nền nghiêm trọng.
Probiotics thực sự là một giải pháp tự nhiên, an toàn và hiệu quả để chăm sóc sức khỏe tiêu hóa. Việc bổ sung lợi khuẩn mỗi ngày không chỉ giúp đường ruột khỏe mạnh mà còn cải thiện miễn dịch, tâm trạng và chất lượng cuộc sống. Hãy bắt đầu hành trình chăm sóc hệ tiêu hóa của bạn bằng những thực phẩm giàu probiotics từ hôm nay nhé!
IBS Tuệ Tĩnh là sự lựa chọn hàng đầu cho những ai đang đối mặt với các vấn đề về đại tràng và tiêu hóa. Sản phẩm không chỉ giúp cải thiện sức khỏe đường ruột mà còn tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ hệ miễn dịch. Với sự tin tưởng từ người dùng và sự công nhận từ các chuyên gia y tế, IBS Tuệ Tĩnh xứng đáng là người bạn đồng hành đáng tin cậy trên hành trình chăm sóc sức khỏe của bạn.
Hãy liên hệ 1800 2295 hoặc truy cập website để biết thêm thông tin chi tiết!
